پلایای خور

پلایای خور با وسعتی بالغ بر 2250 کیلومتر مربع در پست ترین منطقه ارتفاعی حوضه آبریز شهرستان خور در اثر ورود و تبخیر آب های سطحی و زیرزمینی و در نتیجه رسوبگذاری در طول چند هزار سال متمادی تشکیل شده که منجر به تشکیل پوسته نمکی متخلخلبا وسعت 1300کیلومتر مربع و ضخامت بیش از 8 متر شده که درون آن حدود یک میلیارد متر مکعب شورابه با شوری  320 گرم در لیتر شامل انواع نمک های با ارزش جای گرفته و در بین 60 پلایای کشور ایران دارای بالاترین عیار پتاس شناخته شده و مورد توجه بخش معدن کشور قرار گرفته است .

بر این مبنا در سالهای 75 و 76 با انجام عملیات اکتشافی ویژه و متناسب با محیط ، استخراج و بهره برداری از معدن مقرون به صرفه برآورد شده و متعاقب این امر عملیات تجهیز بلا فاصله آغاز گردیده است .

در واقع بهره برداری از شورابه پلایا از طریق زهکشی امکان پذیر است که از طریق حفر کانال و چاه و خندق  محقق می شود بنابراین با توجه به  ضخامت لایه آبدار و متناسب با شرایط بلوکهای استخراجی  انتخاب و تعیین هریک از مواردحفاری اعم از حفرچاه یا کانال  صورت می پذیرد .  

از سال 78 تا 96 طی 7 فاز جداگانه در مجموع45 کیلومتر کانال و 29 حلقه چاه و 5 مورد خندق جهت بهره برداری و استخراج شورابه در پلایا حفر شده است .

درخصوص اکتشاف پلایا نیز  از سال 75 تا 96 نزدیک به 300 حلقه انواع گمانه های اکتشافی حفر و مورد مطالعه قرار گرفته است .

متوسط دانسیته شورابه پلایا 1.220 گرم بر سانتیمتر مکعب برآورد شده و سطح ایستابی شورابه در پوسته نمکی در 30 سانتی متری سطح زمین واقع گردیده و معمولا پس از بارندگی سطح ایستابی به حدی بالا می آید که منجر به تشکیل در یاچه فصلی می گردد .

از هر متر مکعب شورابه پلایا بطور متوسط می توان 200 کیلوگرم نمک طعام و 6 کیلوگرم پتاس استحصال نمود ضمن اینکه در روند استحصال پتاس محصولات جانبی با ارزش دیگری نظیر ترکیبات منیزیم و کلسیم نیز قابل فرآوری خواهد بود .

طبق برنامه می بایست سالیانه 15 میلیون متر مکعب شورابه در پلایا جمع آوری واستخراج و از طریق ایستگاه پمپاژ و خط لوله ای به طول حدود 10 کیلومتر به استخرهای تبخیر خورشیدی منتقل می شود .