درباره ما

مجتمع پتاس خوروبیایانک اولین تولید کننده پتاس در جمهوری اسلامی ایران و یکی از بزرگترین تولید کنندگان پتاس در خاورمیانه می باشد. این مجتمع با وسعت معدنی 2000کیلومترمربع در استان اصفهان، شهرستان خوروبیابانک واقع شده است.

View Larger Map

این مجتمع با هدف تولید سالانه 50000 تن کلرید پتاسیم بعنوان کود شیمیایی و 3000000 تن کلرید سدیم جهت مصارف پتروشیمی، خوراکی و داروئی و 30000 تن هیدروکسید منیزیم به بهره برداری رسیده است.

وضعیت جهانی تولید پتاس

در حال حاضر کشورهای تولید کننده کلرید پتاسیم کشورهای اردن، فلسطین اشغالی، شیلی و چین می باشند. مجموع کل تولید جهانی پتاس در سال 2004 حدود 51 میلیون تن بوده که کانادا و روسیه بیشترین تولید کننده پتاس با 17 میلیون تن می باشند. کشورهای اردن و فلسطین اشغالی از ذخایر موجود در بحرالمیت که حدود 132 گرم بر لیتر پتاس دارد استفاده می نمایند. جهت تولید سالانه 2000000 تن کلرید پتاسیم در کشور اردن مجموعا 100 کیلومتر مربع استخر خورشیدی ساخته شده است.

جایگاه سازمانی مجتمع پتاس خوروبیایانک:

این مجتمع زیر مجموعه سازمان صنعت،معدن و تجارت ایران می باشد که زیر نظر شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران فعالیت می نماید.

مجتمع پتاس خوروبیایانک شامل قسمت های زیر می باشد :

1. پلایا و کانال های شورابه
2. ایستگاه های پمپاژ و خط انتقال شورابه
3. استخرهای تبخیر خورشیدی
4. کارخانه فراوری
5. نیروگاه برق

پلایا و کانال های شورابه

اصولا پلایا به مناطقی اطلاق می شود که نسبت به مناطق اطرافش پست تر بوده و دارای پوسته نمکی متخلل می باشد که شورابه در این پوسته جریان دارد.بطور کلی شورابه به سطح پوسته نمکی بسیار نزدیک می باشد و در فصل بارندگی سطح شورابه از پوسته نمکی بالاتر می آید.

آنالیز شورابه پلایا

کلرید سدیم: 230 گرم بر لیتر کلرید منیزیم: 50 گرم بر لیتر

کلرید پتاسیم: 6 گرم بر لیتر کلرید کلسیم: 80 گرم بر لیتر

موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی پلایا

طول جغرافیایی 55 درجه شمالی
عرض جغرافیایی 34 درجه شرقی

زمان آفتابی 3300 ساعت در سال
میانگین اختلاف ار تفاع از سطح دریا 705 متر
حداقل میانگین دما 15 درجه سانتی گراد
حداکثر میانگین دما بیش از 40 درجه سانتی گراد
میانگین بارندگی سالیانه 82 لیتر بر متر مربع
سرعت تبخیر سالیانه برای آب 2900 لیتر در متر مربع
رطوبت هوا مینیمم در تیر ماه 19 درصد و ماکزیمم در بهمن ماه 53 درصد
سرعت میانگین باد 5.6 کیلومتر بر ساعت و ماکزیمم 67 کیلومتر بر ساعت

کانال های حفر شده به منظور جمع آوری شورابه مورد نیاز استخرهای تبخیر خورشیدی در پلایا به طول 40 کیلومتر و عمق تقریبی 4 تا 6 متر ایجاد گردیده و در حال توسعه می باشد.

ایستگاه های پمپاژ و خط انتقال شورابه

این قسمت از پروژه شامل ایستگاه های پمپاژ اصلی و فرعی می باشد. شورابه با ظرفیت تقریبی 2000 متر مکعب در ساعت از پلایا بوسیله لوله های جی آر پی به قطر 700 میلیمتر به استخرهای تبخیر خورشیدی انتقال می یابد. خط انتقال شورابه به طول تقریبی 8800 متر از دو خط لوله موازی تشکیل شده است.

استخرهای تبخیر خورشیدی

هدف از ساخت استخرهای تبخیر خورشیدی استحصال کلرید سدیم و کلرید پتاسیم می باشد که شامل 8 استخر نمک به مساحت تقریبی 8000000 متر مربع و 6 استخر کارنالیت به مساحت تقریبی 3000000 مترمربع است.

آبگیری استخرهای تبخیر خورشیدی

• شورابه پلایا با دانسیته 1.220 گرم بر سانتیمترمکعب و با ظرفیت تقریبی2000 مترمکعب در ساعت توسط خط انتقال وارد استخرهای نمک می شود که پس از رسوب نمک دانسیته شورابه به 1.45 گرم بر سانتیمتر مکعب می رسد و در این مرحله شورابه به استخرهای کارنالیت منتقل می گردد.

جمع آوری نمک و کارنالیت از استخرهای تبخیر خورشیدی

• با توجه به ابعاد استخرهای تبخیر خورشیدی که سالیانه حدود 3 میلیون تن نمک طعام و 300 هزار تن کارنالیت در این استخرها راسب می شود. نمک طعام و کارنالیت بوسیله دستگاه هاروستر جمع آوری و به محل کارخانه منتقل می شود.

نیروگاه برق

نیروگاه طرح پتاس در زمینی به مساحت 6500 مترمربع در 25 کیلومتری شهر خور واقع شده است. میزان برق مورد نیاز جهت بهره برداری واحدهای فرآوری و ایستگاه پمپاژ مجموعا 6 مگاوات برآورد شده است که هم اکنون با اتصال به شبکه برق سراسری، نیروگاه مذکور در حالت آماده به کار می باشد.

کارخانه فراوری

فرایند مختلف تولید پتاس به شرح زیر می باشد

1. شستشوی کریستال های کارنالیت :

کریستال های کارنالیت جمع آوری شده از کف استخرهای تبخیر خورشیدی، به دلیل شکل دانه بندی و نیز وجود محلول چسبنده که دارای مقادیر زیادی کلرید پتاسیم می باشند، نباید مستقیما به بخش شناور سازی نمک فرستاده شوند. به این دلیل Mashing کارنالیت جمع آوری شده با محلول حاصل از تجزیه کارنالیت ضروری است.

1. سرند کردن کارنالیت :

ذرات جامد بزرگتر از یک میلیمتر به کمک الک از سوسپانسیون کارنالیت جدا می گردد.

ذرات بزرگتر از یک میلیمتر سرریز سرندها بوده که در آسیاب ریزتر می شوند این عمل باعث کاهش مقدار نمک در کارنالیت می شود.

1. فلوتاسیون :

برای جداسازی نمک از کریستال های کارنالیت از روش فرایند سرد استفاده می شود و فلوتاسیون موجب جدایش نمک و خارج نمودن آن بوسیله کف فوقانی سلو ل ها خواهد شد . سوسپانسیون جمع آوری شده از تغلیظ کننده که بعد از سرند قرار گرفته ،خوراک ورودی فلوتاسیون است که با Addetive فلوتاسیون مخلوط می شود .

ته ریز خروجی فلوتاسیون وارد یک تیکنر شده و پس از تغلیظ شدن جهت جداسازی کارنالیت از سوسپانسیون وارد سانتریفوژ می شود.

1. تجزیه کارنالیت :

کارنالیت پس از جداسازی نمک به روش فلوتاسیون به راکتور تجزیه منتقل می شود . برای تجزیه کارنالیت، به آن آب اضافه شده و کلرید پتاسیم بصورت ذرات جامد بوسیله تیکنر جدا و سپس خشک می گردد و باقی مانده کارنالیت به دلیل حلالیت بالا در آب حل شده و از فرایند خارج می شود.