روش استفاده از محلول تثبیت خاک در جاده های خاکی

کارایی محلول بستگی به دقت در پاشش و یکنواختی نفوذ آن در بستر خاکی جاده دارد لذا روش های ذیل برای رسیدن به هدف ، پیشنهاد می گردد.

1. تخلیه محلول بر روی دپوی مصالح مورد نظر و  انتقال آن به بستر جاده
2. شخم زدن بستر جاده مورد نظر و پاشش محلول
3. پاشش محلول بر روی بستر خاکی جاده

روش سوم یعنی محلول پاششی مستقیم بر روی سطح جاده و نفوذ آن از لایه بیرونی خاک به داخل بستر کم هزینه ترین روش می باشد ولی بدلیل نفوذ کم محلول با لایه های درونی خاک طول عمر مفید استفاده از جاده کاهش می یابد  روش اول بهترین روش اجرا می باشد هر چند بدلیل دپوی سازی مصالح هزینه های اولیه افزایش می یابد ولی بدلیل امکان کنترل بهتر دانه بندی و امکان همگن سازی مصالح پس از پاشش محلول ، کارائی آن افزایش یافته و عمر جاده به تبع آن افزایش می یابد روش دوم با هزینه کمتر نسبت به روش اول که در صورت رعایت دستورالعمل دانه بندی خاک و مصالح بستر عمر جاده با روش اول برابری می کند.

ترتیب اقدامات برای اجرای روش اول به شرح زیر می باشد:

• ·         انتقال مصالح به سطح جاده (سطح جاده باید بالاتر از سطح زمین اطراف باشد) با دانه بندی ذیل

acceptable	preferred	characteristic
1 inch	3/4 inch	Maximum size
50 to 70	55 to 65	Percent pass #4
12 to 17	14 to 17	Percent pass #200 (nonplastic)
8 to 15	12 to 15	Percent pass #200 (plastic)
nonplastic	2 to 9	Plasticity index
Less than40	Less than 30	Los angeles abrasion
Greater than 75 percent	Greater than 85 percent	Percent fracture. One face

 

رعایت نکردن هر کدام از آیتم های جدول دانه بندی طول عمر جاده را کم می کند و در نتیجه هزینه تعمیر و نگهداری ها را افزایش می دهد در صورت داشتن دانه های ریز بیش از درصد تعیین شده در مواقع بارندگی جاده لغزنده و در اثر تردد جای لاستیک چرخ ها بیشتر باقی خواهد ماند. در صورتی که دانه درشت ها بیش ار درصد تعیین شده باشند از چسبندگی بین ذرات کاسته خواهد شد و مجددا شاهد ایجاد گرد و غبار خواهیم بود.

• ·         برای مرطوب کردن مصالح از محلول 20% استفاده شود یا بر روی دپوها اسپری شود و یا بعد از پخش مصالح با تانکر آبپاش انجام شود. حجم محلول بسته به میزان رطوبت مورد نیاز (حداقل 5 لیتر محلول 20% برای هر متر مربع) مشخص می گردد در صورتی که رقیق سازی محلول در محل امکان پذیر نباشد ابتدا با آب مصالح مرطوب می گردد و سپس محلول اصلی برای هر متر مربع 1.5-1 لیتر استفاده شود. 

• ·         شیب عرضی جاده یکی از پارامترهای مهم در استفاده از این محلول می باشد شیب 4% برای خروج آب باران مناسب است جهت جلوگیری از ایجاد چاله و چوله در هنگام بارندگی در اثر تردد رعایت شیب عرضی ضرروی می باشد.

• ·         ایجاد کانیو برای اینکه آب باران از سطح جاده و یا سیل احتمالی به کناره های جاده خسارت وارد نکند ایجاد آبراه در یک یا دو طرف جاده ضروری می باشد. در صورتی که جاده در مسیر عیور سیل قرار دارد انحراف مسیر عبور سیل با سل بند و یا لوله گذاری جهت جلوگیری از تخریب بستر جاده انجام شود.

·         تسطیح و غلطک زنی سطح جاده  در صورت نیاز به رطوبت دهی ، از محلول 20% استفاده شود.

• بعنوان روکش 1.5-1 لیتر محلول غلیط بر روی سطح جاده اسپری می گردد . با اسپری کردن محلول هم نفوذ بیشتر خواهد شد و هم مصرف بهینه می گردد. بهترین زمان برای پاشش در فصل گرما در پایان روز می باشد تا گرم شدن هوا در روز بعد محلول حداکثر نفوذ خود را داشته باشد در صورتی که شدت تبخیر زیاد است محلول باشی انجام شود اب محلول تبخیر و مواد جامد آن روی سطح باقی می ماند و در اثر تردد از بین خواهد رفت.

• تردد وسایل نقلیه متوقف شود و یا تعداد تردد کم و سرعت وسایل کاهش یابد تا محلول روکش به درون خاک نفوذ کند.  در فصل گرم سال بدلیل تبخیر بالا بهتر است بعد از گذشت 2-1 روز از اتمام کار جاده ابپاشی شود اینکار بدین جهت انجام می گردد که تبخیر شدید باعث می شود اب محلول قبل از نفوذ تبخیر گردد و مواد تشکیل دهند آن روی سطح جاده باقی بماند و در اثر تردد با لاستیک چرخ وسایل از جاده خارج گردد بنابراین آبپاشی مجدد باعث حل شدن این مواد و نفوذ آن در خاک خواهد شد اینکار در ساعات پایانی روز باید انجام شود .

تعمیر و نگهداری

• در صورتی که در فصل گرم سال به مدت طولانی (بیش از  15 روز) درصد رطوبت نسبی هوا کمتر از 30 درصد باشد نیاز است سطح جاده ابپاشی گردد مشخص کردن این موضوع نیاز به تجهیزات خاصی ندارد درصورت گرم بودن هوا و خشک بو.دن جاده در صبح زود برای چند روز متوالی آبپاشی باید انجام گردد آبپاشی در غروب انجام شود.
• در صورت نیاز به تیغ زنی، باید قبل از آن جاده را خوب مرطوب کرد و فرصت نفوذ محلول از لایه روی به بستر جاده را داد و سپس اقدام به تیغ زدن کرد در صورت خشک بودن جاده محلول به سطح خاک نفوذ کرده و در اثر تیغ زدن از جاده خارج می شود.

معمولا تیغ زدن در پایان فصل بارندگی(بستگی به میزان تردد) انجام می گیرد که هنوز خاک رطوبت خود را کامل از دست نداده باشد.

• تجدید محلول پاشی در صورت نیاز 2-1 بار در سال که بصورت چشمی قابل تشخیص می باشد برای تعمیر و نگهداری از محلول رقیق شده (20%) و یا یک لیتر محلول اصلی برای هر متر مربع استفاده می شود